با انتشار ابلاغيه مقام معظم رهبري در خصوص سياستهاي کلي نظام در امور امنيت فضاي توليد و تبادل اطلاعات (افتا)، فصل جديدي در توجه و تمرکز بر اين موضوع در فضاي آيتي کشور گشوده شد.
با انتشار ابلاغيه مقام معظم رهبري در خصوص سياستهاي کلي نظام در امور امنيت فضاي توليد و تبادل اطلاعات (افتا)، فصل جديدي در توجه و تمرکز بر اين موضوع در فضاي آيتي کشور گشوده شد.
به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، در بند نخست اين ابلاغيه به «ايجاد نظام جامع و فراگير در سطح ملي و سازوكار مناسب براي ايمنسازي ساختارهاي حياتي و حساس و مهم در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات» اشاره شده است و بلافاصله در ادامه آن آمده است که ارتقاء مداوم امنيت شبكههاي الكترونيكي و سامانههاي اطلاعاتي و ارتباطي» مورد نظر است.
اما اين امنسازي ناظر به «استمرار خدمات عمومي، پايداري زيرساختهاي ملي، صيانت از اسرار كشور، حفظ فرهنگ و هويت اسلامي-ايراني و ارزشهاي اخلاقي و حراست از حريم خصوصي و آزاديهاي مشروع و سرمايههاي مادي و معنوي» خواهد بود. ديده ميشود که منظور از امنيت فضاي توليد و تبادل اطلاعات، فراهم آوردن امکانات، انديشيدن تدابير و آمادهسازي زيرساختهايي است که در آن مواردي چون عدم بروز اختلال در سرويسها و خدمات عمومي يا پاسداري از حريم خصوصي و سرمايههاي مادي و معنوي، از جمله موارد مهم برشمرده شده است.
در انديشيدن به اين بايستهها، ميبينيم که در بندي ديگر ابلاغيه به يکي از بنياديترين نکتهها يعني فرهنگسازي و آموزش پرداخته شده است. در بند هشتم آمده است که «فرهنگسازي، آموزش و افزايش آگاهي و مهارتهاي عمومي در حوزه افتا» بايد مورد توجه واقع شود يعني بايد دانست که «افتا» چيزي است از جنس بسترسازي، فرهنگسازي و رفع دغدغهها براي فراهمسازي امکان فعاليت ايمن و پايدار.
اما فضاي توليد و تبادل اطلاعات را اغلب به دفاع سايبري مرتبط ميدانند. بسياري بر اين تصور هستند که وقتي از افتا صحبت ميکنيم، در ادامه بايد به حملات سابيري، لزوم توجه به دفاع در اين حوزه و داشتن استراتژي دفاعي بپردازيم. حال آنکه همانگونه که گفته شد، در ابلاغيه رهبر معظم انقلاب به موارد ديگري نيز اشاره شده که ميتوان نقاط بسيار مهم ديگري از جمله ايجاد زمينههاي توسعه فناوريهاي بومي، توجه به حفظ حقوق فردي و اجتماعي افراد، حفظ فرهنگ و هويت اسلامي- ايراني و ... را نيز در آن ديد.
از همين رو به نظر ميآيد که در کشور بيش از آنکه نيازمند توجه و تدوين راهکار يا راهبرد باشيم، بايد به سياستگذاري کلان بينديشيم. در همين راستا، خوشبختانه در مراجعه به سند راهبردي افتاي کشور (مصوب اسفندماه۱۳۸۷) ميبينيم که در مقدمه آن به روشني به چنين مواردي اشاره شده است:
- امنيت فضاي توليد و تبادل اطلاعات مفهومي كلان و ميان رشتهاي است كه بر مفاهيم و نظريات گوناگوني در حوزههاي مختلف دانش مبتني است.
- امنيت فضاي توليد و تبادل اطلاعات امري نسبي است كه به تلقي از مفهوم امنيت، كارايي و هزينه وابسته است.
- امنيت فضاي توليد و تبادل اطلاعات امري زمينهوند است و مجموعه آداب و سنن، اخلاقيات، قوانين و ساير مقولات اجتماعي در آن تأثير دارد.
- امنيت فضاي توليد و تبادل اطلاعات به مرزهاي جغرافيايي محدود نمي شود و از حوزههاي داخلي، منطقهاي و جهاني تأثير ميپذيرد.
- حوزه تأثير امنيت فضاي توليد و تبادل اطلاعات، كليه فعاليتهاي آحاد جامعه در اين فضا را شامل ميشود. آنچه که بايد در حوزه افتا رخ دهد، گوناگون و چند وجهي است. همانگونه که در سند افتا هم آمده، ميان رشتهاي و زمينهوند.
متوليان متعدد، اهداف و آمال گوناگون و ماموريتها و وظايف متضاد و متعارض گاهي. برآمدن دولت تدبير و اميد، اميدوارمان کرده که در افتا، به دور از امنيتي شدن، به امنشدن بينديشيم و جنبههاي مختلف آن را واکاوي کنيم.
این مطلب در ویژه نامه نوروزی افتانا منتشر شده است. برای دریافت نسخه آنلاین با کیفیت خوب اینجا و برای دریافت نسخه آنلاین با کیفیت عالی اینجا را کلیک کنید.