شناخت دقیق اکوسیستم امنیت سایبری ضروری است

یکی از خروجی‌‌های پروژه شناخت اکوسیستم افتا، معرفی حوزه‌های بسیار فعال و حوزه‌هایی بود که فعالیت کمی در آنها وجود دارد تا بخش خصوصی بر اساس آن دریابد که در کجا می‌تواند ورود و سرمایه‌گذاری کند.
 
به گزارش افتانا، دکتر علیرضا صالحی، نایب‌رئیس کانون افتا، در سمینار «راهکارهای توسعه بازار افتای ایران» که ۲۶ تیرماه به همت این کانون و با همکاری پژوهشگاه ارتباطات فناوری اطلاعات برگزار شد در مورد دستاوردهای اجرای پروژه شناخت زیست‌بوم صنعت افتا و نقش کلیدی بخش خصوصی سخن گفت.
 
وی گفت: اکوسیستم سایبری مجموعه‌ای متنوع و متکثر از بازیگرانی نظیر سازمان‌های دولتی و نهادهای عمومی، شرکت‌های خصوصی، سمن‌ها، افراد حقیقی، نهادهای حاکمیتی و رویه‌ها و تجهیزات است که با اهداف گوناگون و چندگانه ولی مشترک در حوزه امنیت سایبری با یکدیگر در تعامل هستند. هر چیزی که در حوزه افتایی کشور وجود دارد و به نوعی به آن مرتبط است در این اکوسیستم جای می‌گیرد. بنابراین شناخت دقیق، عمیق و صحیح پدیده‌ها مستلزم آن است که آن‌ها را به‌منزله یک سیستم در نظر بگیریم که مجموعه‌ای از اجزاء را دربر گرفته و رفتار هر جزء بر رفتار کل اثرگذار است و هیچ‌یک از آن‌ها نمی‌تواند تأثیر مستقل داشته باشد. به همین دلیل باید علاوه بر تعامل اجزاء با یکدیگر، ارتباط متقابل پدیده‌ها با پدیده‌های دیگر در آن محیط و با خود محیط را از نظر دور نداشت. یکی از بخش‌های مهم در اکوسیستم سایبری، ذی‌نفعان هستند. تحلیل ذی‌نفعان یکی از بخش‌های مهم و اساسی تعریف اکوسیستم سایبری است و هرچه بهتر و دقیق‌تر آن‌ها را شناسایی کنیم، بهتر می‌توانیم به تعریف دینامیسم بین آن‌ها بپردازیم. هماهنگی میان این ذی‌نفعان، موضوع بسیار مهمی است.
 
وی ادامه داد: ماتریس‌های متعددی می‌توان برای تحلیل این ذی‌نفعان تدوین کرد تا میزان و شدت تاثیرگذاری این ذی‌نفعان را ارزیابی و طبقه‌بندی کرد. یکی از بهترین ماتریس‌هایی که می‌تواند به ما کمک کند، ماتریس دووجهی میزان نفوذ و میزان علاقه‌مندی آنهاست. بازیگران اصلی، بازیگرانی هستند مثل مرکز افتا، پدافند غیرعامل و یا  شورای عالی فضای مجازی که هم نفوذ دارند و هم علاقه‌مندی به کار در این حوزه. دینامیسم کار‌کردن این بازیگران در کنار هم خیلی مهم است که چقدر به هم‌افزایی منجر می‌شود و چقدر بدون اینکه باهم کاری داشته باشند در کار هم ناهماهنگی ایجاد می‌کنند. گروهی دیگر از بازیگران هستند که نفوذ زیاد دارند و علاقه‌مندی کم. مانند مثلا مجلس شورای اسلامی. سایر بازیگران می‌توانند خیلی به اینها کمک کنند که علاقه‌مندی‌شان بالا برود. گروهی هم هستند که نفوذشان کم و علاقه‌شان زیاد است که سمن‌ها و بخش‌های خصوصی در این بخش می‌گنجند و اگر با گروه قبلی هماهنگ شوند کارها در اکوسیستم خیلی خوب پیش می‌رود. گروهی هم هستند که متاسفانه در هر اکوسیستمی تعداد زیادی از آنها وجود دارد که نه نفوذ دارند و نه علاقه‌مندی و اگر در یک اکوسیستم بتوان آنها را به سمت تبدیل شدن به بازیگران دسته‌های قبلی سوق داد اتفاقات مثبتی در اکوسیستم رقم می‌خورد.
 
نایب‌رئیس کانون افتا درباره خروجی‌های پروژه شناخت زیست‌بوم افتای کشور گفت: یکی از خروجی‌‌های ما در شناخت این اکوسیستم این بود که بر اساس اطلاعات موجود بخش خصوصی، حوزه‌های بسیار فعال و حوزه‌هایی که فعالیت کمی در آنها وجود دارد، شناسایی شدند. پیامی که این خروجی برای بخش خصوصی دارد این است که فقط روی این بخش‌های فعال متمرکز نشوید. تعداد زیادی از زمینه‌ها هستند که هنوز کسی به ‌آنها ورود نکرده است و نیاز به راه‌اندازی و ایجاد آنها در کشور وجوددارد. یکی دیگر از خروجی‌های این پروژه تدوین نظام کاری زیست‌بوم افتا بود که شناسایی آنها می‌تواند برای بخش خصوصی ظرفیت‌های خوبی را ایجاد کند.
 
دکتر صالحی در بخش پایانی صحبت‌هایش گفت: هرچند در کشور ما تعدد مسئولیت و سازمان‌های مسئول در حوزه افتا یکی از نگرانی‌ها و گلایه‌های رایج است با این همه، همچنان به تعداد زیادی نهاد جدید نیاز داریم که وجود ندارند؛ نهادهایی که در همه دنیا در اکوسیستم افتایی خود آنها را تعریف کرده‌اند. اگر نهادهای تخصصی داشته باشیم ساختار بهتری شکل می‌گیرد تا اینکه نهادهایی داشته باشیم که در چند تخصص فعال باشند و مرتب در کار یکدیگر و فرآیندهای جاری در اکوسیستم اخلال ایجاد کنند.