ابعاد مسئولیت اجتماعی در صنعت بانکداری

روند مسئولیت‌پذیری بانک‌ها در ابتدا یک رویکرد تدافعی و انفعالی با پذیرش کمترین سطح از مسئولیت‌های اجتماعی بود که این رویکرد به مرور زمان تبدیل به رویکرد فعال و نوآورانه شده‌است. 

به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، سید مسعود همایونفر، مدیر‌عامل شرکت ملی انفورماتیک در روز دوم ششمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت ارائه‌ای با عنوان مسئولیت اجتماعی در بانکداری را در سالن اصلی همایش داشتند. 

وی با بیان این نکته که از حدود سال‌های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ برخی از بانک‌های کشور به موضوع مسئولیت اجتماعی توجه کرده و گزارش‌ها را در این خصوص ارائه دادند، افزود: امروزه حداقل ۶ تا ۷ بانک از مجموعه بانک‌های کشور در این زمینه به ارائه گزارش می‌پردازند. البته مسئولیت اجتماعی در صنعت بانکداری یک پارادایم جدید با 5 تا 6دهه عمر است از دهه ۱۹۵۰ میلادی به بعد در این صنعت مطرح شده‌است و چارچوب‌های مدیریتی بانک‌ها سعی در پاسخگویی در این حوزه داشته‌اند.

همایونفر اشاره کرد: مهم‌ترین محورهای مسئولیت اجتماعی به نظام حکمرانی خوب، مدیریت ریسک، کنترل داخلی، وضع مقررات و نظارت، تحول در نظام پرداخت، ارتقای تكنولوژي و فرايندها، همكاري‌هاي بين‌المللي، شفافيت و مسئوليت‌پذيري، اخلاق حرفه‌ای و غیره می‌پردازد.

او با بیان اینکه بانک مرکزی نقش هدایت‌گری و راهبردی در این بحث دارد، افزود: صنعت نرم‌افزاری هم می‌تواند در همه این محورها نقش موثر ایفا کند.

مدیرعامل شرکت ملی انفورماتیک در ادامه گفت: مدل‌های اقتصادی نتوانستند فقر و شکاف طبقاتی را در جامعه حل کند. از این جهت حرکت به سمت مدل‌های قانونی در دستور قرار گرفت، اما این مدل‌ها نیز به‌علت سوءاستفاده شرکت‌ها از خلاءهای قانونی نتواستند جوابگوی رفع چالش‌های پیش‌گفته باشند. مدل‌های سوم که همان مدل‌های اجتماعی هستند پس از دو مدل قبلی مطرح شدند. این مدل‌ها تلاش دارند تا با استفاده از ظرفیت و تمایل شرکت‌ها، مسئولیت‌های اجتماعی را در راستای حل معضلات اجتماعی به‌کار گیرد.

همایونفر با ذکر این نکته که ابعاد مسئولیت‌‌های اجتماعی شرکت‌ها و مؤسسات در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی پیاده می‌شوند بیان کرد: روند مسئولیت‌پذیری شرکت‌ها در ابتدا یک رویکرد تدافعی و انفعالی با پذیرش کمترین سطح از مسئولیت‌های اجتماعی بود که این رویکرد به مرور زمان تبدیل به رویکرد فعال و نوآورانه شده‌است. در این رویکرد اهداف از وضعیت حداکثرسازی سود به وضعیت بهینه‌سازی سود حرکت کرده و به جای توجه صرف به بخش سهام‌داران، همه ذی‌نفعان را مدنظر قرار دادند.

وی انگیزه‌های سازمان‌ها برای پذیرش مسئولیت‌‌های اجتماعی را کسب شهرت، مديريت برند، مديريت ريسك، جذب، نگهداري و ايجاد انگيزه در كاركنان، دسترسي بهتر به منابع سرمايه‌اي، نوآوري و يادگيري، صرفه‌جویي در هزينه‌ها و كارایي عمليات، رقابت و نفوذ در بازار، کسب مجوزهاي اجتماعي براي تداوم كار، ارتباط بهتر با مقامات دولتي، بهبود مستمر و ارتقای سازماني عنوان‌کرد.

همایونفر در ادامه گفت: سازمان‌ها در ارتباط با مسئوليت اجتماعي از سطوح بلوغ متفاوتي برخوردارند. نشانه‌هاي اصلي زير مي‌تواند بيانگر سطح بلوغ سازمان‌ها باشد.

• ابتداي راه: سازمان تمام قوانين و مقرراتي را كه الزامي هستند رعايت مي‌كند.

• ميانه راه: گفتگو و ارتباط فعال با ذينفعان، برخي برنامه‌هاي مسئوليت اجتماعي به اجرا درآمده است.

• پيشرو: انتظارات دينفعان، متوازن شده و اندازه‌گيري مي‌شود و براي تحقق آنها اقدام به عمل مي‌آيد. مسئوليت اجتماعي در بطن استراتژي، خط مشي‌ها و مديريت روزمره سازمان در جهت تعالي پايدار جاي گرفته است.

وی با اشاره به اهمیت استفاده از استانداردهای بین‌المللی برای ارائه گزارش در خصوص مسئوليت‌پذیری اجتماعي همچون استانداردهای GRI عنوان کرد: یک گزارش خوب باید از ویژگی‌هایی برخوردار باشد. ازجمله این ویژگی‌ها می‌توان تمرکز بر ذی‌نفعان، توجه به موضوعات با اهمیت و چالش‌ها و ارایه روش‌های حل آن، توجه به ریسک‌ها، فرصت‌ها و استراتژی‌های سازمان، هدف‌گذاری برای کل زنجیره ارزش سازمان و شفافیت و متعادل‌بودن بخش‌های گزارش را برشمرد.

همایونفر در پایان خاطرنشان کرد: گزارش‌دهی از وضعیت مسئولیت‌پذیری اجتماعی یکی از اقدامات مهم بانکداری مسئولانه است.