قطع دسترسی به اینترنت به‌مثابه نقض حقوق بشر

بنابر قطع‌نامه جدید سازمان ملل از این پس دولت‌هایی که دسترسی کاربران را به اینترنت قطع کنند ناقض حقوق بشر محسوب می‌شوند.

به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد، به‌تازگی قطع‌نامه‌ای غیر الزام‌آور به تصویب رساند که بر پایه آن، دولت‌هایی که به‌طور عمدی و با مقاصد خاص دسترسی کاربران خود را به اینترنت قطع کنند با عنوان اقدام برای نقض حقوق بشر محکوم خواهند شد. 

این قطع‌نامه مبتنی بر بیانیه‌های سابق سازمان ملل متحد در‌خصوص حقوق دیجیتالی است و تاکید دارد «هرگونه حقوقی که افراد در حالت آفلاین دارند باید در حالت آنلاین نیز برقرار بوده و صیانت شود»، به‌ویژه موضوع حق آزادی بیان که ذیل ماده ۱۹ بیانیه جهانی حقوق بشر است. 

روز جمعه گذشته، این قطع‌نامه به اتفاق آرا در کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد به تصویب رسید که البته با مخالفت برخی کشور‌ها از جمله، روسیه، چین، عربستان سعودی، آفریقای جنوبی و هند روبه‌رو شد. این کشور‌ها خواهان حذف بندی از این قطع‌نامه بودند که دخالت مؤثر و مستقیم دولت‌ها برای قطع دسترسی به اینترنت و جلوگیری از انتشار اطلاعات را به شکلی صریح محکوم می‌کند.

البته قطع‌نامه‌های غیر الزام‌آور از این دست از قوه قاهره برای اجرایی شدن برخوردار نیستند؛ اما در نوع خود می‌تواند کشور‌ها و دولت‌های ناقض را تحت فشار قرار داده و اعتماد به اجرای قوانین حقوق بشری در سرتاسر دنیا را بیشتر کند. این قطعنامه سازمان ملل در پی اقدامات برخی کشور‌ها برای قطع دسترسی به اینترنت، عامدانه و برای تحت کنترل درآوردن شهروندان است.

برای مثال طی یک ماه گذشته، شبکه‌های اجتماعی به شکلی وسیع در ترکیه و به‌خصوص بعد از عملیات تروریستی اخیر در فرودگاه آتاتورک تعطیل شده و یا به شدت تحت کنترل درآمده‌اند. همچنین در بحرین و هند نیز اینترنت موبایل به‌دنبال اعتراضات داخلی به کلی قطع شده‌است.

بنابر گزارشی که چندی پیش نهاد Access Now ـ که یک نهاد فعال در حوزه حقوق دیجیتالی است ـ منتشر کرده، تنها در سال ۲۰۱۵ تعداد ۱۵ مورد قطع کلی اینترنت در سراسر جهان صورت گرفته و تاکنون نیز در سال ۲۰۱۶ حداقل ۲۰ مورد از این اقدامات رصد شده‌است.

توماس هاگز، مدیر اجرایی نهاد Article ۱۹ که یک نهاد غیر‌انتفاعی برای حمایت از آزادی بیان است، از این قطع‌نامه سازمان ملل استقبال کرده و آن را «پاسخی ضروری» برای فشارهای رو به‌افزایش بر آزادی بیان در فضای آنلاین دانسته‌است.