سرگردان بين الکترونيکي و مجازي

زماني که بحث‌هاي بانکداري الکترونيکي اوج گرفت، بسياري با نگاه به فناوري‌هاي پرداخت، همه بانکداري الکترونيکي را در «پرداخت» خلاصه کردند.

به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، «يک تفکر هم وجود داشت که مي‌گفتند وقتي ۸۰ درصد تراکنش‌ها خارج شعبه انجام مي‌شود، پس اين همان بانکداري مجازي است و تفکيکي ميان بانکداري الکترونيکي و مجازي قائل نبودند.»

اينها را يکي از کهنه‌کارهاي نظام بانکداري الکترونيکي مي‌گويد. زماني که او و همفکرانش درصدد ايجاد يک بانک تمام مجازي بوده‌اند. خب مي‌بينيد که هنوز هم در بر همان پاشنه مي‌چرخد. 

زماني که بحث‌هاي بانکداري الکترونيکي اوج گرفت، بسياري با همين تصور و عمدتاً با نگاه به فناوري‌هاي پرداخت، همه بانکداري الکترونيکي را در «پرداخت» خلاصه کردند. 

نگاهي اگر داشته‌باشيم به گزارشي که بانک مرکزي در همين رابطه منتشر کرده و بخش‌هايي از آن را در اين شماره مي‌خوانيد، مي‌بينيد که بخش مهمي از آن به شرکت شاپرک مربوط است که راهبري شبکه پرداخت الکترونيک را عهده‌دار است. نگاه دقيق‌تري به اين گزارش نشان مي‌دهد که انجام امور جاري، توجه به بهبود نظام پرداخت الکترونيکي، سياست‌گذاري و قانون‌گذاري در نهادهاي مالي و پولي و انجام مختصر عملياتي در بهبود وضعيت امنيت شبکه، اهم اقدامات انجام‌شده در اين گزارش است.
 
اما در زمينه‌هايي مانند هوش تجاري، هنوز در ابتداي راه هستيم. در گزارش به‌درستي آمده که مأموريت اصلي پروژه هوش تجاري، نظارت جامع و کامل و بهره‌برداري بهينه از داده‌هاي در دسترس بانک مرکزي مربوط به تبادلات بين‌بانکي است که اين امر با توجه به ابعاد وسيع و متنوع اين سيستم، نه‌تنها نيازمند تخصص‌هاي فني، بلکه مستلزم آشنايي کامل با کسب‌وکار بانکداري، اقتصاد، حسابداري، نظارت و بازرسي است و گزارش ادامه داده‌است که سامانه هوش تجاري مشتمل بر گزارش‌ها، داشبوردهاي مديريتي، تحليل‌هاي موردي و پيش‌بيني‌هايي بر اساس داده‌هاي سامانه‌هاي مختلف است که با استفاده از قابليت‌هاي آن، ارتقاي عمليات و فرايندهاي کليدي کسب‌وکار از طريق تأمين اطلاعات و دانش حياتي کسب‌وکار در زمان مناسب و با قالب درست و براي همه سطوح سازماني، فراهم خواهدشد. 

از اين تعارف که بگذاريم، به‌طور خلاصه گفته‌شده که جمع‌آوري و احتمالاً تحليل تبادلات مبتني‌بر دستور پرداخت (مانند ساتنا، پايا، چکاوک و...) و اطلاعات تبادلات مبتني‌بر کارت مانند شتاب، شاپرک و همچنين تبادلات مبتني‌بر پيام مانند سپام ريالي در اين سامانه ديده‌شده يا ديده خواهد‌شد.
درهرحال نظام بانکداري الکترونيکي ما در تورم خدمات پرداخت قرار دارد و رقابت اصلي شبکه بانکي نيز در ارائه خدمات هرچه متفاوت‌تر پرداخت شکل گرفته‌است. هنوز فاصله زيادي با پياده‌سازي کامل بانکداري الکترونيکي داريم و چه‌بسا بسيار دورتر از بانکداري مجازي.
 
حالا اگر به يکي از غول‌هاي بانکداري يا نمي‌دانم فناوري بانکي به نام سيتي گروپ نگاه کنيم، مي‌بينيم که فين‌تک را به‌مثابه انفجاري مي‌داند که براي عقب نماندن از قافله آن، مي‌خواهد کسب‌وکار خود را يکسره دگرگون کند و خود را دروازه خدمات نوين مالي کند. 
ماهنامه دیده‌بان فناوری-شماره یازدهم