توسعه بانکداری الکترونیک، حذف شعب یا تغییر ماموریت؟

توسعه بانکداری الکترونیک می‌تواند منجر به قابلیت ارائه تمامی خدمات به‌صورت غیرحضوری و تغییر وظایف امروزی بانک‌ها به مأموریت‌های جدیدتر باشد. 

به گزارش موسسه دیده بان آی تی، مهندس عبدالحمید منصوری، مدیرعامل شرکت سامانه‌های مقیاس بزرگ توسن و مدرس دوره‌های بانکداری الکترونیک، در برنامه اقتصاد فردای شبکه رادیویی اقتصاد ضمن اشاره به تاریخچه بانکداری الکترونیک در کشور، بر رشد روزافزون این سرویس در کشور و استقبال کاربران و مشتریان را از آن تأیید کرد. 

وی با بیان این‌که امروز طبق آمار ۶۰ تا ۷۰ درصد تراکنش‌های بانکی غیر شعبه‌ای شده‌اند، به نوآوری درزمینه پرداخت قبوض با درگاه تلفن همراه، اینترنت و تلفن ثابت اشاره کرد و ادامه داد: سرویس کارت به کارت کردن خدمتی ویژه و خاص مشتریان ایرانی و مختص کشور ما طراحی‌شده است و امروزه مردم از آن به‌وفور استفاده می‌کنند؛ همچنین بیش از ۴ میلیون پایانه فروشگاهی در کشور داریم که مردم پرداخت‌های مربوط به خریدوفروش‌های خود را به کمک آن انجام می‌دهند. 

در بخش دیگری از برنامه، مهندس حامد قنادپور، مدیرعامل شرکت تجارت الکترونیک فردا به عنوان کارشناس مهمان تلفنی برنامه بود که روند پذیرش فنّاوری در ایران را بسیار فزاینده دانست و با بیان این‌که وجود جامعه بدون پول نقد و بدون شعبات، مقوله دور از ذهنی نیست و می‌تواند جزو اهداف درازمدت بانکداری الکترونیک باشد، اظهار داشت: انجام ۹۵ درصد فعالیت‌های بانکی خارج از فضای شعب و به‌صورت الکترونیکی قابل تحقق است اما حذف کامل شعبات به دلیل از دست دادن فرصت تعاملات انسانی و فرهنگی چندان مطلوب به نظر نمی‌رسد. از سوی دیگر، ما برای احراز هویت مشتری به حداقل یک بار حضور فرد به شعبه نیاز داریم و بعد بر اساس این اولین مراجعه سایر تعاملات بانکی وی شکل می‌گیرد. 

در ادامه برنامه اقتصاد فردا که با اجرای دکتر علیرضا صالحی فضایی کاملا تخصصی داشت، منصوری نیز ضمن این‌که حذف شعبات را امر معقولی دانست، چنین اظهار عقیده کرد: هرچند متوسط کل بانک‌ها حدود ۶۵ تا ۷۰ درصد خدمات خود را خارج شعبه ارائه می‌دهند و این امر تاکنون تحقق‌یافته اما موضوع این است که ما بانکداری الکترونیک را در کشورمان بر اساس رویه‌های سنتی تدوین کرده‌ایم که این رویه‌ها همه‌جا جواب‌گو نیستند. مثلاً ما همچنان برای احراز هویت مشتری نیاز به مراجعه حضوری وی به شعبه داریم. لذا ما به قانونی نیاز داریم که طبق آن گستردگی فضای شعب از اندازه‌های مثلاً ۳۰۰ تا ۴۰۰ متری به اندازه‌های کمتری تعریف‌شده و همچنین ازدیاد کارمندان شعبات نیز با تغییر مأموریت‌های آن‌ها توجیه شود. درواقع باید وظایف جدیدی مانند مشاوره‌های سرمایه‌گذاری و نظایر آن برای شعبات تعریف شود. 

وی افزود: این‌که بانکداری الکترونیک بتواند تمام خدمات بانکی را به‌صورت غیرحضوری نیز ارائه دهد، بسیار خوب و امری شدنی است اما شعبات باید وجود داشته باشند، ولی با شرح وظایف جدیدتر.
در ادامه برنامه اقتصاد فردا که با موضوع نوآوری در بانکداری اجرا می شد، مدیرعامل شرکت سامانه های مقیاس بزرگ توسن با اشاره به این امر که همواره شعب بانکی در مکان‌های پرازدحام در جامعه افتتاح می‌شوند، مقوله شبکه‌های اجتماعی مجازی در کشور را با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی خاص موجود، چاقوی دو لبه‌ای خواند و گفت: بانک‌ها اکنون نیز در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند اما این حضور باید بیشتر و گسترده‌تر شود. ازآنجایی‌که در جامعه حقیقی نیز بزهکاری و کلاه‌برداری وجود دارد، این امر نباید مانع فعالیت بانکی و جذب مشتری در فضای شبکه‌های اجتماعی شود که پر از فرصت و جمعیت است؛ البته نحوه و این‌که در کدام شبکه‌ها حضورداشته باشند باید تعارف خود را پیدا کند. 

وی ضمن مثبت خواندن نوآوری عرصه بانکداری الکترونیک در کشور و تأکید بر اهمیت و جایگاه پذیرش مدیریت ریسک در این مقوله، اظهار داشت: باید در کنار رشد کمی این خدمات به افزایش کیفیت آن نیز توجه کرد و می‌توان انتظار این را داشت که در آینده به مقولاتی چون حذف کارت از سیستم بانکی برسیم و این‌که موبایل به‌عنوان درگاه همیشگی و در دسترس، جایگاه خود را پیدا کند. همچنین استفاده از شاخص‌های ژنتیکی برای احراز هویت مشتریان و امنیت بیشتر، ایجاد اطمینان در مشتریان برای استفاده از سایر خدمات بانکداری الکترونیکی و وجود سقف تراکنش برای هر مشتری نوآوری‌هایی هستند که در آینده می‌توانیم شاهد آن‌ها باشیم. 

لازم به ذکر است، برنامه اقتصاد فردا کاری از رادیو اقتصاد است که رأس ساعت ۱۰ صبح پنج‌شنبه هر هفته با حضور کارشناسان به بررسی مسائل مرتبط با حوزه فناوری اطلاعات می‌پردازد. برنامه های چند هفته آتی نیز به موضوع بانکداری الکترونیکی اختصاص خواهد داشت.