چگونه هوش مصنوعی شبکه‌ انرژی جهان را تحت فشار قرار می‌دهد

گزارش جدید Visual Capitalist یک داستان هشداردهنده و در عین حال هیجان‌انگیز را روایت می‌کند: انفجار هوش مصنوعی مستلزم ایجاد یک زیرساخت فیزیکی عظیم و پرمصرف است.

به گزارش افتانا، دیگر هوش مصنوعی فقط یک مفهوم نرم‌افزاری نیست؛ اینک یک غول سیری‌ناپذیر انرژی است که در حال تغییر چشم‌انداز مراکز داده در سراسر جهان است.

اعدادی که همه چیز را تغییر می‌دهند
قلب تپنده این گزارش، یک پیش‌بینی کلیدی است که همه تحلیل‌ها حول آن است:

سال	سهم مراکز داده از کل مصرف برق ایالات متحده
2022	~4%
2030	8-10%

این جدول به تنهایی گویای تمام ماجراست. این رشد چشمگیر به این معنی است که تقاضای مراکز داده در کمتر از یک دهه حدود دو و نیم برابر خواهد شد. برای درک بهتر این حجم، گزارش توضیح می‌دهد که این میزان افزایش مصرف، معادل افزوده شدن تقاضای برق ۴۰ تا ۵۰ میلیون خانوار به شبکه برق آمریکاست و این یک تغییر کیفی و کمّی بی‌سابقه است.

موتور این رشد انفجاری چیست؟ آموزش و استنتاج مدل‌های هوش مصنوعی

اما چرا این مراکز داده نسل جدید اینقدر پراشتها هستند؟

گزارش به وضوح دو فرآیند اصلی را موثر می‌داند:

آموزش مدل (Model Training) : فرآیند اولیه و بسیار انرژی‌بری که در آن یک مدل هوش مصنوعی روی حجم عظیمی از داده آموزش می‌بیند.

استنتاج (Inference) : فرایندی که وقتی از یک مدل آموزش‌دیده استفاده می‌کنید (مثلاً از چت‌بات می‌خواهید متنی برایتان بنویسد) اتفاق می‌افتد.

جالب است که گزارش اشاره می‌کند اگرچه آموزش مدل به طور کلی انرژی بیشتری برای هر رویداد مصرف می‌کند، اما در مقیاس کلان، فرایند استنتاج است که سهم بزرگ‌تری از کل مصرف انرژی آینده را به خود اختصاص خواهد داد، زیرا میلیاردها بار در روز توسط کاربران در سراسر جهان انجام می‌شود.

پیامدها: یک تحول در مقیاس صنعتی
این تغییر فقط در عدد مصرف برق خلاصه نمی‌شود. این گزارش به وضوح نشان می‌دهد که این تحول، چند پیامد بزرگ و اجتناب‌ناپذیر دارد:

حوزه تأثیر	موضوع
طراحی مراکز داده	مراکز داده سنتی منسوخ می‌شوند. مراکز «آمادهٔ هوش مصنوعی» به خنک‌سازی مایع و چگالی توان بسیار بالاتری نیاز خواهند داشت.
فشار بر شبکه‌های برق	بسیاری از مناطق جهان از نظر ظرفیت تولید و انتقال برق تحت فشار بی‌سابقه‌ای قرار خواهند گرفت.
سرمایه‌گذاری	فرصت سرمایه‌گذاری کلان برای شرکت‌های فعال در حوزه تراشه، خنک‌سازی، زیرساخت و انرژی‌های تجدیدپذیر ایجاد می‌کند.
پایداری زیست‌محیطی	نیاز فوری به استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر برای کاهش ردپای کربن این صنعت را بیش از پیش آشکار می‌سازد.

آینده در گرو انرژی است

این گزارش به روشنی نشان می‌دهد که نبرد آینده فناوری، یک نبرد بر سر الگوریتم‌های بهتر نیست، بلکه یک نبرد بر سر انرژی بیشتر و پایدارتر است.

پیشرفت در هوش مصنوعی به طور جدایی‌ناپذیری به پیشرفت در زیرساخت‌های انرژی گره خورده است. این گزارش یک زنگ بیدارباش برای سیاست‌گذاران، سرمایه‌گذاران و صنعتگران است تا برای این «شوک برقی» قریب‌الوقوع آماده شوند. آیندهٔ دیجیتال ما، به اندازه‌ای که به نبوغ رایانشی وابسته است، به توربین‌های بادی، پنل‌های خورشیدی و شبکه‌های برق هوشمند نیز وابسته خواهد بود.