شنبه ۲۱ تير ۱۴۰۴ , 12 Jul 2025
جالب است ۰
در عصر کنونی، جنگ‌ها دیگر تنها به میدان‌های نبرد فیزیکی محدود نمی‌شوند و فضای سایبری به جبهه‌ای جدید و بسیار مهم تبدیل شده است و هدف قرار گرفتن زیرساخت‌های حیاتی در شرایط جنگی می‌تواند منجر به اختلالات گسترده، فلج شدن خدمات عمومی و حتی بروز بحران‌های انسانی شود. 
در عصر کنونی، جنگ‌ها دیگر تنها به میدان‌های نبرد فیزیکی محدود نمی‌شوند و فضای سایبری به جبهه‌ای جدید و بسیار مهم تبدیل شده است و هدف قرار گرفتن زیرساخت‌های حیاتی در شرایط جنگی می‌تواند منجر به اختلالات گسترده، فلج شدن خدمات عمومی و حتی بروز بحران‌های انسانی شود.

به گزارش افتانا، امروزه جنگ‌ها دیگر تنها به میدان‌های نبرد فیزیکی محدود نمی‌شوند و فضای سایبری به جبهه‌ای جدید و بسیار مهم تبدیل شده است. زیرساخت‌های حیاتی هر کشور، از جمله شبکه‌های برق، آب، گاز، مخابرات، حمل‌ونقل و سیستم‌های بانکی و درمانی، ستون فقرات جامعه و اقتصاد آن محسوب می‌شوند. هدف قرار گرفتن این زیرساخت‌ها در شرایط جنگی می‌تواند منجر به اختلالات گسترده، فلج شدن خدمات عمومی و حتی بروز بحران‌های انسانی شود. 
 
حملات DDoS  با هدف از دسترس خارج کردن سایت‌ها و خدمات آنلاین، باج‌افزارها و بدافزارهای مخرب برای قفل کردن سیستم‌ها، سرقت اطلاعات یا تخریب داده‌ها، نفوذ به سیستم‌های کنترل صنعتی (SCADA/ICS) که می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد نیروگاه‌ها، شبکه‌های آب‌رسانی و سایر تأسیسات صنعتی شود، جاسوسی سایبری برای جمع‌آوری اطلاعات حساس از زیرساخت‌ها و برنامه‌ریزی حملات آتی و عملیات روانی سایبری  با هدف انتشار اخبار جعلی و ایجاد وحشت یا بی‌اعتمادی در جامعه ازجمله حملات سایبری در شرایط جنگی هستند که اغلب با هدف تخریب، اختلال یا جمع‌آوری اطلاعات صورت می‌گیرند
 
در ایران نیز از سال‌ها پیش با درک اهمیت پدافند سایبری، نهادها و سازوکارهایی برای مقابله با این تهدیدات ایجاد شده است و ضمن تلاش برای بومی‌سازی در مورد آموزش و تربیت نیروی انسانی قدم‌هایی برداشته شده‌است. اما اکنون با پشت سر گذاشتن شرایط جنگی باید بیش از قبل کنکاش کنیم که آیا این اقدامات کافی بوده‌اند یا خیر؟! نقاط قوت‌مان کجاست و نقاط ضعف‌مان کجا؟! کدام‌یک را دشمن شناسایی کرد و کدام یک را هنوز نه؟! و اساساً دشمن از کجا نقاط ضعف ما را کشف کرده و چگونه از آن بهره‌برداری کرد؟!
 
اگرچه در جنگ ناخواسته‌ای که اسرائیل آغازگر آن بود، زیرساخت‌های حیاتی کشورمان از روال خود خارج نشدند و ارائه خدمت به جامعه برقرار بود و حمله سایبری گسترده‌ای نیز علیه آنها به‌طور رسمی گزارش نشد، اما همین دوره می‌توانست فرصتی باشد برای ارزیابی تاب‌آوری سایبری کشور. تجربه‌های مشابه در دیگر کشورها نشان می‌دهد که در چنین شرایطی، تلاش برای جاسوسی سایبری، نفوذ به سیستم‌های حساس و آماده‌سازی زمینه‌های حمله آینده نیز افزایش می‌یابد. در شرایط جنگی در کنار مقابله با حملات موفق و گسترده، ضرورت وجود سطح بالاتری از هوشیاری، افزایش آمادگی واکنش سریع و ارتقای مستمر تاب‌آوری سایبری کاملا محسوس است تا اگر در جایی کمبودی حس شد بازنگری در برنامه‌های بلندمدت و افزایش سرعت عمل در اجرای آن‌ها در برنامه کار قرار گیرد.
 
ایجاد یک مرکز فرماندهی و کنترل سایبری یکپارچه (Cyber Command Center) با اختیارات لازم و هماهنگی کامل بین تمامی نهادهای نظامی، امنیتی و غیرنظامی؛ سرمایه‌گذاری هدفمند در آموزش و تربیت نیروی متخصص با تمرکز بر مهارت‌های عملی و تخصصی و جذب نخبگان این حوزه؛ مدرن‌سازی و استانداردسازی زیرساخت‌ها با جایگزینی سیستم‌های قدیمی، واستفاده از معماری‌های امن و پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی و ملی؛ تقویت همکاری‌های بین‌المللی و دیپلماسی سایبری؛ اجرای منظم تمرینات و شبیه‌سازی‌های جنگ سایبری برای ارزیابی آمادگی تیم‌ها، شناسایی نقاط ضعف و بهبود پروتکل‌های پاسخ‌گویی؛ افزایش آگاهی عمومی جامعه و آموزش مداوم کارکنان در تمامی سطوح سازمان‌ها و ارگان‌های مرتبط با زیرساخت‌های حیاتی و نیز توسعه فناوری‌های بومی با حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان برای تولید راه‌حل‌های امنیتی بومی پایدار و قابل اطمینان ازجمله راهکارهایی است که برای تقویت امنیت سایبری زیرساخت‌های حیاتی و کاهش آسیب‌پذیری‌ها در شرایط بحرانی باید همواره در مورد آنها برنامه‌ریزی صحیح و دقیقی صورت گیرد و اگر نیازی به بازنگری برخی از این قبیل اقدامات که تا کنون انجام شده‌اند وجود دارد در مورد آنها چاره‌اندیشی شود.
 
در هر صورت نقاط قوتی که در همه این زمینه‌ها داریم بر قوت خود پایدارند، اما شاید اکنون بهترین زمان باشد برای اینکه تمرکزمان را بر نقاط ضعف‌مان بگذاریم، چراکه ما در جغرافیا و در زمانه‌ای به سر می‌بریم که پایان هر جنگی می‌تواند آغازی باشد بر جدالی دیگر. در چنین شرایطی یک پدافند سایبری مستحکم و تاب‌آور برای حفظ امنیت سایبری همه‌جانبه بدون کمترین خدشه‌ای به خدمات روزمره مردم اعم از دسترسی کامل به اینترنت (که محل درآمد و امنیت اقتصادی بسیاری از خانواده‌ها نیز هست)، برق، آب، گاز و غیره، نیازمند عزم ملی، سرمایه‌گذاری مداوم و همکاری همه‌جانبه تمامی بخش‌های دولتی و خصوصی است تا از تداوم خدمات‌رسانی به مردم و حفظ امنیت ملی در برابر تهدیدات سایبری اطمینان حاصل شود.
 
کد مطلب : 22878
https://aftana.ir/vdcg779x.ak9xu4prra.html
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما
کد امنيتی