بیش از یک سال از رونمایی و فعالیت سایت «رادار گیم» میگذرد و وزیر ارتباطات در حالی از کاربران ۱۴ میلیونی این اپلیکیشن و رضایت آنها صحبت میکند که گیمرها همچنان با فیلترینگ، محدودیتهای داخلی و خارجی و پینگ بالا دستوپنجه نرم میکنند و عملا این سایت، هیچ کارکردی برای آنها نداشته است.
به گزارش افتانا، به گفته یک گیمر و کارشناس فنی، رادار بازی تجربه او را متحول نکرده و همچنان اختلالهای داخلی بزرگترین مانع به حساب میآیند. همچنین وضعیت نامناسب بازی در ایران به جایی رسیده که یک گیمر حرفهای میگوید به خاطر شرایط فعلی، دیگر دنیای گیم را رها کرده است.
وزیر ارتباطات در اواخر دیماه سال 1401 از راهاندازی سایت و اپلیکیشن رادار بازی برای افزایش سرعت دانلود و آپدیت بازیها و کاهش پینگ آنها برای گیمرها خبر داد. او در حالی با گذشت بیش از یک سال، در اوایل اسفندماه 1402 تعداد کاربران این سایت را ۱۴ میلیون نفر اعلام میکند که گیمرها همچنان از رادار بازی رضایت ندارند. عیسی زارعپور با بیان اینکه بیش از ۱۴ میلیون نفر در حال استفاده از سرویس «رادار گیم» هستند و عموما نیز از این سرویس رضایت دارند، گفته بود: «در این سامانه، هم محتوای بازیهای پرمخاطب مورد تایید نهادهای فرهنگی را در داخل کشور میزبانی میکنیم، هم ابزاری را طراحی کردیم که میزان تاخیر بازی را به مراتب تا ۳۰درصد کاهش بدهند که تجربه کاربریشان بهبود پیدا کند.»
افول تجربه گیمینگ
گیمرها و فعالان صنعت بازی ادعای وزیر ارتباطات درباره رضایت کاربران از عملکرد رادار گیم را رد میکنند. شیرین منظری، گیمر و کارشناس فنی نیز ضمن رد صحبتهای وزیر، معتقد است که رادار بازی تجربه گیمینگ را متحول نکرده و همچنان اختلالهای داخلی، گیمرها را از تجربه ایدهآل بازی محروم کردهاند. طاها رسولی، یک گیمر دیگر نیز در این خصوص میگوید: «رادار بازی هیچ کمکی به گیمرها نکرده و من به عنوان یک گیمر، تجربهای از کاهش پینگ با این وبسایت نداشتم.»
با وجود تاکید وزیر ارتباطات بر رضایت کاربران از رادار بازی، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت در تابستان 1402 با نارضایتی از گزارش انجمن تجارت الکترونیک درباره وضعیت بحرانی شبکه اینترنت ایران اعلام کرده بود که اگر میخواهید بدانید حال شبکه اینترنت کشور خوب است یا نه، به سراغ گیمرها بروید. این گفته با واکنشهای زیادی از سوی گیمرها مواجه شد. حالا شیرین منظری از تداوم چالشهای گیمرها برای انجام یک بازی آنلاین ساده صحبت میکند و معتقد است که گیمرهای ایرانی همچنان با دو مشکل اصلی درگیر هستند: محدودیتهای اینترنت داخلی و البته پینگ بالا. او با بیان این مطلب در ادامه صحبتهای خود توضیح میدهد: «با وجود اختلالهای اینترنت داخلی، افت کیفیت تجربه بازیهای آنلاین به وضوح قابل مشاهده است. در این شرایط، بازیهای آنلاین دیگر در ایران به شکل سابق قابل بازی نیستند.»
گیمرهای ایرانی همچنان با فیلترینگ و اختلالهای اینترنت درگیر هستند. منظری در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره این مشکلات میگوید: «پیش از این، یک گیمر میتوانست به راحتی از طریق سرور خانگی، به بازیهای آنلاین دسترسی داشته باشد؛ اما در حال حاضر تقریبا این تجربه گیمینگ به دلیل اختلالهای زیاد اینترنت داخلی، محال شده است. علاوه بر این، سرورهای خارجی صنعت بازی نیز ایران را تحریم کردند و به همین دلیل برای دسترسی به بازیهای محبوب جهانی باید از فیلترشکن استفاده کرد.»
در حالی شرایط فعلی و مشکلات جدی در صنعت گیم کشور ایجاد شده است که ابراهیم رئیسی در زمان انتخابات وعده بهبود تجربه بازی را به گیمرها داده بود، تا اینکه به همین منظور در سال 1401 از سامانهای رونمایی شد. منظری در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به رادار بازی و تعداد محدود بازیها در این سامانه، بیان میکند: «این سامانه صرفا یک دیاناس (DNS) ساده است که تعداد محدودی از بازیها را از تحریمها عبور میدهد، اما همچنان محدودیتهای داخلی گیمرها برای ورود به دنیای بازی پابرجاست.»
محبوبیت بازیهای غیرقانونی
از سوی دیگر، کاهش کیفیت تجربه ایدهآل در دنیای بازیهای آنلاین ایران به جایی رسیده است که یک گیمر حرفهای از خروج خود از این صنعت خبر میدهد و میگوید که دیگر دنیای گیم را رها کرده است. این در حالی است که جدیدترین آمارها نشان میدهند که تعداد گیمرهای حرفهای رو به کاهش است، تا جایی که از ۳۴ میلیون گیمر ایرانی، ۴ میلیون نفر آن حرفهای هستند. به اعتقاد شیرین منظری، به احتمال زیاد در آمارهای بعدی از صنعت بازی، تعداد گیمرهای ایرانی کاهش قابلملاحظهای خواهد داشت. او با بیان این مطلب در این زمینه توضیح میدهد: «با افزایش هزینههای ورود به دنیای بازی و اختلالهای اینترنت در ایران، عملا تهیه ابزارهای بازی همچون یک دستگاه کامپیوتر، کنسول یا موبایل برای گیمرها بسیار سختتر شده است. همچنین در شرایط تداوم روند افت کیفیت اینترنت، باید بیشتر از قبل شاهد مهاجرت یا کاهش جمعیت گیمرها باشیم.»
علاوه بر این، آخرین گزارش پلتفرم دیوار در آبانماه 1402 از عملکرد گیمرها در این پلتفرم نشان میدهد که به خاطر قیمتهای نجومی کنسولها و ابزارهای گیمینگ جدید در ایران، همچنان پلیاستیشن ۴ بیشترین تقاضای خرید و فروش را در میان گیمرها دارد. این آمار بهنوعی افزایش هزینهها برای خرید ابزارهای جدید و بهروز و کاهش استطاعت مالی گیمرها را تایید میکند. در این زمینه طاها رسولی، یک گیمر، دلیل محبوبیت پلیاستیشن ۴ را در این میداند که امکان دانلود غیرقانونی بازیهای پلیاستیشن ۴ وجود دارد. او در این مورد توضیح میدهد: «در ایران هر کنسول بازی که امکان تهیه غیرقانونی بازیهای آن وجود داشته باشد، در بین گیمرها محبوب است.»
محرومیت از بسترهای امن و متنوع
با تمام اینها، اما فیلترینگ گوگلپلی از سال 1401 تاکنون جدیترین بحران برای فعالان صنعت بازی، از بازیسازها گرفته تا گیمرها، ایجاد کرده است. شیرین منظری، درباره تداوم این فیلترینگ بر گیمرها میگوید: «با فیلترینگ گوگلپلی و انحصار دسترسی به بازی در مارکت ایرانی، گیمرها عملا به مارکتهای بزرگ و مطرح در دنیا دسترسی ندارند. از سمت دیگر، مارکتهای داخلی نیز فقط بازیهای مورد تایید وزارت ارشاد را ارائه میکنند که این موضوع، موجب مراجعه گیمرها به سایتهای ناایمن و نصب بدافزار میشود؛ در نتیجه با فیلترینگ گوگلپلی، گیمرهای ایرانی از بستر مطمئن و انتخابهای متنوع بازی محروم شدهاند.»
در شرایط تداوم نارضایتی گیمرها از وضعیت بحرانی صنعت بازی و البته محدودیتهای اینترنت که به مثابه خون در رگهای این صنعت است، اخیرا وزیر ارشاد از دستور رئیسجمهور برای تدوین سند جامع بازیهای رایانهای خبر داد که با واکنش فعالان این صنعت و بازیسازها مواجه شد. آنها از بین رفتن ۹۰ درصد بازار تبلیغات صنعت بازی، احتمال تعطیلی صنعت بازی ایرانی و فیلترینگ گوگلپلی را از جمله معضلات فعلی صنعت بازی دانستند و به دولت توصیه کردند بهجای تدوین سند و رگولاتوری جدید، گوگلپلی را رفع فیلتر کنند.
در حالی که کارشناسها درباره وضعیت صنعت بازی ایران هشدار میدهند که طبق آمارهای ارائه شده از دو شرکت تحقیقاتی Omdia و Newzoo، در سال ۲۰۲۲ حدود ۳.۲ میلیارد نفر یعنی ۴۰ درصد از جمعیت دنیا به بازیهای کامپیوتری مشغول بودهاند و پیشبینی میشود که این رقم نیز افزایش یابد. فعالان صنعت بازی در ایران اما همچنان با فیلترینگ، افت تجربه کاربری و مهاجرت گیمرها، کاهش درآمد و سقوط بازار تبلیغات درگیر هستند و البته بدون کوچکترین بارقه امیدی به مرتفع شدن مشکلاتشان، تصویری از آینده این صنعت در کشور ندارند.