وب ۳، نسل سوم اینترنت است که تحول شگرفی را در شبکههای اجتماعی و همچنین نحوه عملکرد شرکتهای رایانهای از جمله گوگل و مایکروسافت به همراه خواهد داشت.
به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، هر بار که قفل گوشیها یا لپتاپهای خود را باز میکنیم از ما خواسته میشود که رمز عبور، کدها و کپچاها را وارد کنیم تا امکان دسترسی به اطلاعات مهم خود که در سرورهای دورتر نگهداری میشوند را پیدا کنیم. امروز در دنیای به هم پیوسته ما، همه چیز به هویت فردی که داریم متکی است به همین دلیل، همیشه از ما خواسته می شود تا بررسی کنیم که واقعاً چه کسی هستیم، موضوعی که برای زندگی حقیقی و امتداد آن در فضای مجازی صدق میکند. احراز هویت در فضای حقیقی و سایبر به طور سنتی با کارهایی مانند تایپ رمز عبور به صورت آنلاین یا ارائه دادن گذرنامه و مجوزهای خود به مقامات دولتی انجام مییشود. ما اطلاعات شخصی خود را در ازای دریافت خدمات و اجازه انجام برخی فعالیتها، آنلاین و آفلاین در اختیار سازمانهای عمومی و دولتی قرار میدهیم.
نسل قبلی (Web۲) کاربران را مجبور میکرد تا برای دریافت خدمات رایگان از پلتفرمهایی مانند گوگل و فیسبوک قبول کنند که هویت و اطلاعات شخصی آنها افشا شود، زمانی که فرد در هنگام ورود به یک سایت، سیاست های حفظ حریم خصوصی آن را میپذیرد، در حقیقت قبول کرده است که اطلاعاتش در سرورهای معدود شرکتهای بزرگ فناوری اطلاعات ذخیره و هرگاه که آنها تشخیص دهند افشا شود!
اغلب افراد روی کرۀ زمین میدانند که اطلاعات آنها در اختیار شرکتهای بزرگ فناوری قرار دارد اما معمولاً به سادگی از کنار این واقعیت عبور کردهاند. گویی برای آنها اهمیت ندارد که دادههای ارزشمندشان هرلحظه امکان دارد که در معرض خطرات جدی قرار بگیرد.
دولتها سالها است که تلاش میکنند با تصویب قوانین پیشرفته و مترقی مانند GDPR (اتحادیۀ اروپا) یا CCPA (آمریکا) شرکتهای بزرگ فناوری را مهار کنند؛ چرا که هرروز ارزش اطلاعات بیش از گذشته آشکار میشود و حساسیت نسبت به آن در جهان افزایش پیدا میکند.
تمرکز زدایی در نسل سوم وب
حال تصور کنید که دنیای وب ۲ کاملاً متحول شده است و دیگر شما مجبور نیستید تا برای هر بار جابجایی میان برنامهها و استفادۀ دوباره از آنها وارد سیستم شوید اگر چنین امری محقق گردد، دیگر لازم نیست که کاربر معطل و نگران اموری مانند احراز هویت دو مرحله ای، احتمال نقض امنیت اطلاعات و ... باشد. راه حل این مسئله تمرکز زدایی در نسل سوم وب و انجام احراز هویت غیر متمرکز در فضای وب است.
مفهوم تمرکززدایی احراز هویت، یک اصل مهم در فناوری وب ۳ (Web ۳.۰) است، در نسل بعدی وب از احراز هویت تمرکز زدایی میشود و فرد مالکیت، دسترسی و کنترل دادههای خود را بدون اتکا به واسطههای فناوری بزرگ در اختیار خواهد داشت.
این مفهوم تمرکززدایی را می توان در مورد نحوه ذخیره و تأیید هویت نیز به کار برد. کاربران به جای تکیه بر سرورهای شخص و شرکتهای واسط، کنترل کاملی بر اطلاعات شخصی خود دارند که فقط در کیف پول آنها ذخیره شده است.
کیف پولهای دیجیتالی که بر اساس فناوری بلاک چین ساخته شدهاند، راهی مطمئن برای آپلود اطلاعات تایید شده توسط مقامات مورد اعتماد در دستگاه شما بدون اتکا به اشخاص ثالث فراهم میکنند.
علاوه بر رمزگذاری ایمن در بلاکچین، اطلاعات اضافی در مورد کاربر هنگام اثبات صحت چیزی به دیگران منتقل نمیشود، مفهومی که به عنوان اثبات دانش صفر (ZKP) شناخته میشود. وجود چنین فناوری و امنیتی به کاربران اجازه میدهد که فقط با کلیک بر روی دکمهای به کالاها و خدماتی دسترسی پیدا کنند که قبلاً به مجموعه ای از مدارک نیاز داشت.
تعیین صلاحیت شما برای دریافت وامهای مختلف از طریق تأیید سریع سابقه اعتباری و اثبات اشتغال ذخیره شده در کیف پول دیجیتال ممکن خواهد بود. بازپرداخت هزینه درمانی انجام شده توسط شرکتهای از طریق رسیدهای دیجیتال و سوابق پزشکی ساده خواهد شد. درخواست برای کالج با سابقه تحصیلی و دستاوردهای فوق برنامه ای که در کیف پول دیجیتال شما ذخیره می شود سریعتر انجام می شود. اینها موارد استفاده ملموس و واقعی هستند که فرآیندهای کارآمدتر و مؤثرتری را ارائه می دهند.
رباتها میمیرند تا اینترنت امنیت بیشتری داشته باشد
مفهوم هویت غیرمتمرکز علاوه بر اینکه تجربه کاربری وب ۳ را سادهتر میکند، فضای وب را به مکانی امن تر برای کاربران بدل میکند. در نسل سوم وب، حسابهای جعلی، هرزنامهها و رباتها نقش کمرنگی خواهند داشت، زمانی که سایتها از کاربران خود بخواهند با استفاده از اطلاعات ضمیمه شده به کیف پول دیجیتال خود احراز هویت کنند، احتمال جعل کاهش مییابد.
فراگیر شدن نسل سوم وب، جرایم سایبری مانند کلاهبرداریهای مالی (فیشینگ) و انتشار عمدی اطلاعات نادرست و موارد دیگر از این دست را به حداقل ممکن میرساند.
درست که دنیای فناوری به سرعت در حال طی مراحل ساخت نسل سوم وب حرکت میکند اما هنوز مسائلی وجود دارد که صنعت پاسخ کاملی برای آنها ندارد. باید واقع بین بود، علیرغم همۀ محاسن برشمرده شده، نسل سوم وب همچنان نقاط مبهم زیادی نیز دارد و چالشهای امنیتی مختص به خود را برای جوامع انسانی به همراه خواهد داشت، در فضای ترسیم شده از نسل سوم وب، ما پاسخ مشخصی برای چگونگی مواجهه با مسائل اخلاقی و فقدان چارچوب برای نظارت مؤثر بر فضای وب نداریم، همین مسئله ضرورت ورود قانونگذاران کشورها برای چارچوب بخشیدن به این فضا را برای ما روشن میکند، قوای مقننه کشورها در مشورت با فعالین نسل سوم وب باید قوانین کاربردی قابل اجرا در این فضا را نیز به رشته تحریر و اجرا در بیاورند.