برای درک مفهوم قدرت سایبری، ابتدا نیازمند تعریف قدرت و سپس فضای سایبری هستیم تا بتوان به تعریف جامعی دست یافت.
منبع : سایبربان
برای درک مفهوم قدرت سایبری، ابتدا نیازمند تعریف قدرت و سپس فضای سایبری هستیم تا بتوان به تعریف جامعی دست یافت.
به گزارش افتانا (پایگاه خبری امنیت فناوری اطلاعات)، قدرت، توانایی تأثیر روی دیگران برای کسب نتایج دلخواه و توانایی اجبار به انجام دادن کاری به وسیله دیگران است؛ کاری که آنها، در صورت عدم اعمال قدرت، آن را انجام نمیدادند.
جوزف نای، نظریهپرداز مشهور آمریکایی در حوزه قدرت نرم، قدرت را به دو بخش سخت و نرم تقسیم میکند و سپس در تعریف این دو میگوید: «قدرت سخت عبارت است از توانایی استفاده از تهدید برای اجبار دیگران به انجام کاری. در حقیقت در اینجا، عنصر اجبار، معیار است، اما قدرت نرم عبارت است از توانایی کسب اهداف از خلال جذب دیگران.
قدرت در پنج قلمروی زمین، دریا، هوا، فضا و سایبر، کاربرد دارد؛ اگر بتوان از طریق یکی از این پنج قلمرو، منابع مورد نیاز برای تأثیرگذاری و گسترش آنها را به دست آورد، موضوع قدرت، اعمال شدهاست. جوزف نای، حجم بالای اطلاعات را علت ورود کشورها به فضای سایبری میداند که این اطلاعات، طبق قانون مور در حال افزایش هستند.
قدرت سایبری شامل منابعی میشود که قلمروی سایبری را تشکیل میدهند. اندیشکده بلفر در تعریف فضای سایبری، آن را قلمرویی عملیاتی میداند که در آن از تجهیزات الکترونیکی و اطلاعاتی متصل به شبکه و اینترنت، استفاده میشود.
به گفته این اندیشکده، قدرت سایبری متشکل از منابعی است که با کنترل و ارتباطات الکترونیک و اطلاعات و زیرساختهای بر پایه رایانه، شبکهها، نرمافزارها و مهارتهای انسانی در ارتباط هستند. قدرت سایبری، توانایی کسب نتایج خواستهشده از راه استفاده از منابع اطلاعات متصل به بستر الکترونیک است؛ منابعی که در قلمروی سایبری یافت میشوند. به عبارت دیگر میتوان گفت قدرت سایبری، توانایی استفاده از فضای سایبری برای اخذ نتایج و تأثیر گذاشتن در سایر محیط های عملیاتی است. قدرت سایبری موجب میشود که پیامدهای مطلوبی را از خلال فضای سایبری بهدست آورد یا از ابزارهای سایبری برای تولید این پیامدها در سایر قلمروهای خارج از فضای سایبری استفاده کرد.
نکته مهم در تفاوت اعمال قدرت در فضای سایبری و سایر قلمروهای اعمال قدرت مانند دریا و زمین این است که جغرافیایی فضای سایبری، بسیار تغییرپذیر است. نکته دیگری که باید به آن دقت کرد این است که در قلمروی سایبری حتی کشورهای کوچک یا گروههایی که وابستگی به دولتها ندارند میتوانند در سطوحی به قدرت سایبری برسند. ابعاد فیزیکی و مجازی قدرت سایبری قدرت سایبری روی بسیاری از جنبههای زندگی اجتماعی از جنگ تا بازرگانی تأثیر میگذارد. در واقع میتوان به دو نوع قدرت سایبری اشاره کرد: قدرت سایبری داخلی و قدرت سایبری خارجی. هر کدام از آنها نیز، به نرم و سخت تقسیم میشوند.
اطلاعات سایبری میتواند از طریق فضای مجازی به شکلگیری قدرت نرم یا قدرت سخت منجر شود. به علاوه ابزار فیزیکی نیز میتواند منابع قدرتی را (چه نرم و چه سخت) در دنیای سایبری به وجود آورد. البته اطلاعات سایری نیز بر پایه مجموعهای از زیرساختهای فیزیکی است که آسیبپذیری در آنها میتواند موجب فلج شدن کشور شود.
ابعاد قدرت سایبری در بعد اول؛ توانایی فرد یا کشور در وادار کردن دیگران به انجام چیزی که مخالف با سلایق اولیه اوست. مثل حملات اختلال سرویس یا دستگیری وبسایتنویسان و... این مورد مربوط به قدرت سخت است، اما در جنبه نرم در بعد اول میتوان به تلاش فردی یا جمعی به منظور متقاعد کردن دیگران به تغییر رفتارها مثال زد.
در بعد دوم؛ فرد یا کشور مانعی را برای آزادی عمل از طریق حذف استراتژیها ایجاد میکند. اگر این کار علیه مقاصد شخص باشد، جنبه قدرت سخت است، اگر این کار به عنوان یک موضوع قانونی نزد شخص پذیرفتهشود، مصداق قدرت نرم است؛ مثلا محدود کردن سرعت اینترنت یا فیلتر کردن. حال اگر از الگوریتمهایی استفاده شود که افراد را به سمت سایتها یا موتورهای جستوجوی خاصی هدایت کند قدرت نرم محسوب میشود.
در بعد سوم؛ شکل دادن سلایق اولیه شخص بهطوریکه وی به مسائلی فکر میکند که هرگز فکر نکردهاست؛ مثلا ایجاد سایتهایی که عده محدودی به آن دسترسی دارند که با این کار، وی را وادار به پذیرش خطوط فکری خاصی میکنند.
ملاکهای رشد یک کشور در عرصه سایبری با تحقیق در اسناد مختلف درباره آمادگی یک کشور در حوزه مبارزه با حملات سایبری، میزان سرمایهگذاریها در سایبر و سایر مؤلفهها میتوان به چند معیار برای پیشرفت در عرصه سایبری اشاره کرد:
• تصویب قوانین مبارزه با جرایم سایبری و امنیت سایبری • افزایش تعداد گروههای پاسخگویی به حوادث سایبری • داشتن استانداردهای سنجش امنیت سایبری، داشتن سازمانهای متصدی امور سایبری • داشتن راهبرد سایبری و نقشه راه • ظرفیتسازی جامعه برای آموزش سایبری و آماده کردن آحاد مردم در برابر حملات • وجود مراکز عمومی و تخصصی برای رسیدن به مسائل امنیت و جرایم و دفاع سایبری • افزایش نیروها و بودجه سایبری • ارتقای تواناییها و ظرفیتهای رسانهها برای رسیدن به اهداف مورد نظر در جنگهای شناختی • امن سازی زیرساختهای حیاتی، شبکهها و سامانههای نظامی و غیر نظامی • تولید فناوریهای نوین اطلاعاتی و سرمایهگذاری در آنها • ارتقای همکاریهای بینالمللی • حفاظت کودکان و نوجوانان در برابر جرایم سایبری • وجود سامانههایی برای ارسال گزارش حوادث سایبری • توسعه زیرساختهای اینترنتی و افزایش سرعت اینترنت • تقویت پدافند سایبری